Do relatywnie najciekawszych narzędzi na pewno należy opaska medytacyjna Muse Headband (https://choosemuse.com).
Została opracowana i wdrożona do komercyjnej sprzedaży przez kanadyjską firmę InterAxon, która to jednak w 2020 roku zakończyła swoją działalność. Opaska Muse to narzędzie relatywnie tanie, bo kosztuje 250 USD, dlatego może być dostępna dla szerokiego grona odbiorców.
Opaska medytacyjna Muse składa się z czterech sensorów EEG (dwa umieszczone zostały na czole AF7 i AF8 oraz dwa w obszarach potylicznych za uszami TP9 i TP10). Jakość praktykowania oceniana jest nie tylko na podstawie zmian w aktywacji elektrycznej mózgu w zakresie dziesięciu (alfa, beta, gamma, delta i theta każde pasmo mierzone w dwóch zakresach) pasm częstotliwości, ale również ich synchronizacji poprzecznej (między półkulami) oraz podłużnej (pomiędzy obszarami przedczołowymi i potylicznymi). Wykorzystanie takiej strategii oceny istotnie wzmacnia dokładność oceny jakości praktykowania, bo – jak dowodzą niektóre badania przeprowadzone w paradygmacie sieci i grafów – praktykowanie medytacji zmienia nie tylko poziom aktywacji elektrycznej, ale również synchronizacji poprzecznej (spada) i podłużnej (wzrasta).
Do urządzenia dołączona jest aplikacja (dostępna pod systemami Android, macOS i Windows), która sygnalizuje zmiany w aktywacji elektrycznej mózgu. Dołączona do opaski Muse aplikacja generuje w trakcie praktykowania sygnały dźwiękowe. Kiedy uwaga danej osoby się rozprasza, pojawia się charakterystyczny szum wiatru (im większy, tym większe rozproszenia), jeśli zaś uwaga powraca do obiektu koncentracji, szum wiatru zanika (urządzenie nie generuje żadnego dźwięku). Natomiast kiedy osoba osiąga stan uważności (dłuższy okres koncentracji powiązanej z relaksacją) wtedy urządzenie generuje dźwięk np. śpiewu ptaków. Wykorzystując biologiczne sprzężenie zwrotne (ang. biofeedback) narzędzie w sposób graficzny i dźwiękowy dostarcza osobie trenującej odpowiedniej informacji zwrotnej dotyczącej jakości praktykowania przez nią wybranej techniki medytacyjnej.
Uzyskiwane w czasie rzeczywistym informacje zwrotne dotyczące bieżących zmian aktywacji neurofizjologicznych stanowi dodatkowe źródło informacji na temat subiektywnych stanów wewnętrznych, które mogą zostać wykorzystane celem pogłębiania samoświadomości oraz rozwoju skutecznych umiejętności regulacji emocji. Otrzymanie takiej informacji zwrotnej spełnia również rolę „przypominacza” w przypadku pojawienia się rozproszeń lub senności („wracaj do obiektu koncentracji”) oraz modulatora („jesteś już skoncentrowany na obiekcie, teraz zacznij odczuwać wszystkimi swoimi zmysłami otaczającą cię rzeczywistość”).
Dodatkowo osoba trenująca po każdej praktyce otrzymuje sumaryczną ocenę przebiegu praktyki, która służy do długookresowej oceny postępów w zakresie jakości praktykowania. Przekazanie użytkownikowi sumarycznej oceny przebiegu praktyki polega na wygenerowaniu wykresu na obszarze podzielonym dwoma poziomymi kreskami. Pojawienie się wykresu ponad wyższą linią oznacza, że użytkownik przestał się koncentrować, czyli uległ tzw. rozproszeniu lub „błądzeniu myślami”. Środkowe usytuowanie linii wykresu oznacza stan neutralny (uwaga skoncentrowana jest na wybranym obiekcie koncentracji np. na oddechu) a jego zejście poniżej niższej linii sugeruje osiągnięcie stanu uważności (dłuższy okres koncentracji, która jednocześnie powiązana jest z relaksacją, czyli brakiem wysiłku wkładanego w koncentrację).
Po zakończeniu pomiaru aplikacja umożliwia zapisywanie danych nie tylko w postaci wykresu (można porównywać swoje osiągnięcia w przeciągu długiego czasu), ale również tzw. danych surowych (RAW). Dane te można poddać pogłębionej analizie wzrokowej i spektralnej. Celem pogłębionej analizy danych surowych może skorzystać z powszechnie dostępnych interaktywnych zestawów narzędzi służących do przetwarzania danych elektrofizjologicznych zawierających analizę składników niezależnych, analizę czasu/częstotliwości, odrzucanie artefaktów oraz kilka użytecznych trybów wizualizacji danych
- Meditation Monitor – szczególnie godna polecania aplikacja, która może być używana przez przeciętnego użytkownika, bo nie zakłada dużej znajomości obliczeń statystycznych ani pogłębionej wiedzy neurologicznej
- EEGLAB – umożliwia trójwymiarowe obrazowania czynności bioelektrycznej mózgu (LORETA) czy też – będącej rozwinięciem klasycznej elektroencefalografii – metody potencjałów wywołanych (można z niego – w ograniczonym zakresie – korzystać za darmo)
- MATHLAB – zaawansowany program do projektowania eksperymentów i analizy danych uzyskanych przy pomocy technik EEG i MRI. Matlab to język, na którym jest oparte wiele programów przydatnych naukowcom pracującym w nauk z pogranicza nauk społecznych i neuronauk.