Depersonalizacja, derealizacja, deja vu, halucynacje
Depersonalizacja: osoba czuje, że jej własne uczucia i przeżycia oddalają się od niej, nie należą do niej, giną.
Derealizacja: przedmioty, ludzie i/lub otoczenie wydają się nierealne, sztuczne, odległe, bezbarwne, bez życia.
Liczba osób przeżywających to zaburzenie w czystej, odrębnej postaci jest mała. Częściej zjawiska depersonalizacji-derealizacji występują w kontekście zaburzeń depresyjnych, zaburzeń z lękiem fobicznym oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Elementy tego zespołu mogą występować u osób zdrowych psychicznie w stanach przemęczenia, deprywacji sensorycznej, zatrucia substancjami halucynogennymi lub jako zjawisko hipnologiczne.
U tych ludzi występuje jasne i niezaburzone (zachowanie wglądu) postrzeganie (brak zaburzeń świadomości pochodzenia toksycznego, nie spowodowanego przez zewnętrzne siły czy przez innych
Zaburzenia sensoryczne często wiążą się z zaburzeniami pamięci
Pamięć to proces utrwalania (zapamiętywania), przechowywania (magazynowania), rozpoznawania i odtwarzania (przypominania) treści doznanych uprzednio spostrzeżeń, myśli, emocji, oraz dokonanych czynności ruchowych. Pamięć umożliwia jednostce zdobycie doświadczenia i wykorzystanie go w działaniu, z tego względu odgrywa główna rolę w procesie dostosowania jednostki do otoczenia.
Rodzaje pamięci
– bezpośrednia (ultrakrótka) – informacje są zatrzymywane w magazynie pamięci do 0,5-1 sekundy.
– krótkotrwała (operacyjna) – informacje pozostają w magazynie pamięci od kilku sekund do kilkunastu minut. Ważny udział struktur limbicznych (Hipokampa) i międzymózgowia.
– trwała (długotrwała) – bezterminowe zmagazynowanie informacji. Udział kory mózgowej.
Zaburzenia pamięci ilościowe (dysmnezje)
1. Hipermnezja (Wzmożona pamięć, np. w stanach zmienionej świadomości, pod wpływem silnych przeżyć);
2. Hipomnezja (ograniczenie = upośledzenie pamięci świeżej lub dawnej);
3. Amnezja (niepamięć = luka pamięciowa, jest postacią hipomnezji, utrata możliwości odtwarzania wspomnień z jakiegoś odcinka czasu);
4. Ekmnezja (przeżywanie przeszłości jako teraźniejszości = typowe dla zespołów amnestycznych znaczne ograniczenie pamięci wydarzeń niedawnych, przy względnie dobrze zachowanej pamięci wydarzeń odległych)
Zaburzenia jakościowe pamięci (paramnezje):
1. Allomnezje (wspomnienia zniekształcone);
– iluzje pamięci (wspomnienia rzeczywiste lecz zniekształcone pod wpływem silnych emocji fizjologicznych lub emocji wywołanych stanem chorobowym)
– kryptomnezje (Wwspomnienie nieświadome = wspomnienie odtworzone bez świadomości, że to już się przeżyło, czasem może dojść do nieuświadomionego plagiatu)
– złudy utożsamiające (przeżycia, w których zachodzi błędne usytuowanie w czasie):
Déjà vecu – „Już to przeżyłem”
Déjà vu – „Już to widziałem”
Déjà pensée – „Już to pomyślałem”
Déjà entendu – „Już to słyszałem”
Jamais vu –poczucie obcości w sytuacji znanej (nigdy nie widziałem)
Jamais vecu – (nigdy nie przeżywałem)
2. Pseudomnezje (wspomnienia rzekome) – nie wiążą się z rzeczywistymi wydarzeniami.
– Konfabulacje – wspomnienia rzekome, wypowiadanie fałszywych wspomnień (zwykle są to wspomnienia współwystępujące z głębszą niepamięcią i zapełniają tę lukę). Chory nie ma intencji by nas wprowadzić w błąd.
– Omamy pamięciowe – Fałszywe wspomnienia z silnym przekonaniem realizującym = chory jest przekonany o wystąpieniu wydarzeń, które w rzeczywistości nie miały miejsca. Są to wspomnienia zafałszowane urojeniowo.
Zespół Kandinskiego – automatyzm psychiczny (tzn. chory odczuwa brak wpływu na własne przeżycia i zachowania) ze składową zespołu paranoidalnego MPO:
M – mantyzm (natłok myśli) występujący obok nagłych przerw w myśleniu (opustoszenie myślenia).
P – pseudohalucynacje
O – owładnięcia – urojenia owładnięcia, oddziaływania,